Toruń to bez wątpienia jeden z najbardziej znanych i interesujących punktów na turystycznej mapie Polski. Obok naszego najsłynniejszego astronoma, zdecydowanej większości kojarzy się przede wszystkim z kultowymi piernikami. Z pewnością uważa się je za znak firmowy miasta. Powodów, by odwiedzić to miejsce, jest jednak znacznie więcej.
Toruń to po Bydgoszczy największe miasto w województwie kujawsko-pomorskim. Położone między Wisłą i Drwęcą liczy ponad dwieście tysięcy mieszkańców. Ten ważny ośrodek akademicki, handlowy i gospodarczy może poszczycić się niezwykle ciekawą historią i bogatą ofertą rozrywkową. Na terenie miejscowości odbywa się co roku wiele festiwali, wydarzeń sportowych i kulturalnych. Coś dla siebie znajdą tutaj zarówno miłośnicy zabytków oraz historii, osoby wrażliwe na sztukę, jak również turyści nastawieni na odpoczynek i rekreację.
Ośrodek krzyżacki
Nie bez powodu miasto kojarzy się także z Krzyżakami. W I połowie trzynastego wieku zakon osiedlił się na tych terenach i rozpoczął działania kolonizacyjne. W 1233 roku Toruń uzyskał prawa miejskie i stawał się coraz ważniejszym ośrodkiem handlowym. W 1280 roku wstąpił do Związku Hanzeatyckiego, co przyczyniło się do dalszego rozwoju gospodarczego. To tu doszło do podpisania porozumienia w 1466 roku, znanego jako II pokój toruński. W jego wyniku zakończono słynną polsko-krzyżacką wojnę trzynastoletnią. Po pokonaniu zakonu, Toruń przeszedł oficjalnie pod skrzydła polskich władców, choć jeszcze w trakcie trwania działań wojennych zyskał od Kazimierza IV Jagiellończyka szereg przywilejów. Do dziś zachowały się jednak ślady obecności Krzyżaków na tym obszarze. Podziwiać można ruiny zamku, jednego z pierwszych wybudowanych przez zakon na prawym brzegu Wisły. Największe zniszczenia warowni dokonali sami mieszkańcy Torunia, w trakcie wojny polsko-krzyżackiej. Zachowały się jednak jej fragmenty – mury czy wieża, w której przechowywano proch strzelniczy. Według jednej z legend, we wnętrzu zamku skrywał się ziejący ogniem smok. Nieopodal znajduje się również młyn używany w czasach krzyżackich.
Zabytki i atrakcje
Odwiedzając Toruń, można przeżyć prawdziwą lekcję historii na własnej skórze. Zwiedzanie warto zacząć od ratusza staromiejskiego, którego początki sięgają przełomu XIII i XIV wieku. Wzniesiony w stylu gotyckim, przez lata ulegał licznym przebudowom. Jest to jedna z największych i najlepiej zachowanych tego typu budowli wykonanych z cegły w Europie. Przez kilka stuleci ratusz stanowił ważny ośrodek administracyjny. Wokół jego powstania krąży interesująca legenda. Budynek miał powstać na wzór kalendarza. Co to znaczy? Wieża symbolizuje rok, bramy – cztery pory roku, dwanaście sal – miesiące, a okna – liczbę dni w roku. Bardziej wytrwałych zachęcam do sprawdzenia, czy legenda jest prawdziwa. Warto również wybrać się na szczyt wieży staromiejskiego ratusza, z którego rozciąga się przepiękny widok na całe miasto.
Na terenie Torunia, oprócz wspomnianych ruin warowni krzyżackiej, znajduje się także zamek Dybowski. Jego budowę rozpoczęto w I połowie XV wieku z inicjatywy Władysława Jagiełły. Był siedzibą starostów królewskich i to tu ustanowiono słynne statuty nieszawskie. W trakcie swojego istnienia zamek ulegał na zmianę licznym zniszczeniom i przebudowom, będąc pod ostrzałem Krzyżaków, Szwedów czy Rosjan. Pod koniec lat dziewięćdziesiątych na tym terenie przeprowadzono kompleksowe działania archeologiczne, dzięki czemu można na własne oczy zobaczyć pozostałości XV-wiecznej budowli.
Podczas zwiedzania można dostrzec pozostałości średniowiecznych murów obronnych, szczególnie na obszarze Starego Miasta. Ponadto w dobrym stanie zachowały się baszty: Gołębnik, Koci Łeb, Monstrancja oraz bramy: Mostowa, Klasztorna, Żeglarska. Na uwagę zasługuje także Dwór Mieszczański. Jego początki sięgają XV wieku i wielce prawdopodobne, że do jego budowy wykorzystano elementy tamtejszego zamku krzyżackiego, zaraz po jego zniszczeniu. Niegdyś w budowli tej sezonowo mieszkali członkowie Bractwa św. Jerzego.
Jednym z najważniejszych symboli Torunia jest znajdujący się w południowo-wschodniej części pięknego staromiejskiego rynku pomnik Mikołaja Kopernika. Spogląda na torunian w tym miejscu od 1853 roku. Pomnik powstał w Berlinie, w pracowni cieszącego się ogromną sławą rzeźbiarza Fryderyka Tiecka. Studenci toruńskiego Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika co roku przybywają w to miejsce w dniu urodzin swojego patrona, a prezydent miasta zaprasza tu na rozmowę najzdolniejszych uczniów miejscowych szkół. Jeden z najsłynniejszych Polaków w historii, wybitny astronom, który „wstrzymał słońce, ruszył Ziemię”, urodził się właśnie w tym mieście i mieszkał w nim przez niemal dwadzieścia lat. Dziś ulica św. Anny, przy której znajdował się rodzinny dom astronoma, nosi nazwę Mikołaja Kopernika, a sam budynek pełni rolę muzeum. W mieście znajduje się także największe w kraju Obserwatorium Astronomiczne, które na co dzień służy studentom Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej. Oczywiście, ośrodek jest również wykorzystywany w celach turystycznych. Zwiedzający mogą skorzystać z usług wykwalifikowanego przewodnika, który szczegółowo opisze charakter pracy astronoma, największe dokonania w tej dziedzinie czy wytłumaczy fascynujące i tajemnicze zagadnienia związane z kosmosem i teorią ewolucji wszechświata. Warto zaznaczyć, że nie jest to jedyna astronomiczna atrakcja turystyczna. Wszyscy spragnieni pogłębienia wiedzy o kosmosie powinni wybrać się również do Planetarium im. Władysława Dziewulskiego, znajdującego się w Zespole Staromiejskim.
Nie sposób wyjechać z Torunia bez zakupu słynnych miejscowych pierników. Dziś są traktowane jako symbol miasta i trudno się temu dziwić. Przysmak ten był bardzo popularny właśnie w miastach hanzeatyckich, do których to przez pewien czas zaliczał się Toruń. Dawniej pierniki postrzegano jako towar luksusowy, przekazywany władcom i najwyższym dostojnikom podczas różnych uroczystości. Uwagę przykuwał nie tylko smak, ale i doskonałość wykonania. Pierniki toruńskie były (i są!) nie tylko smaczne, ale i wyglądają jak prawdziwe dzieła sztuki. Przez wieki miasto kujawsko-pomorskie zapracowało na swoją renomę związaną z tymi wypiekami. Wszystkim łasuchom polecam wycieczkę do nowoczesnego Żywego Muzeum Piernika, w którym to można poznać tajniki ich produkcji czy zrobić je samodzielnie. Z inicjatywy mieszkańców powstała również Piernikowa Aleja Gwiazd, poświęcona najbardziej zasłużonym osobom związanym z Toruniem.
Wydarzenia Kulturalne
Toruń jest jednym z najważniejszych ośrodków kulturalnych w północnej Polsce, dlatego też nie powinien dziwić szeroki wachlarz festiwali i imprez. Do najważniejszych należy zaliczyć odbywający się od 1991 roku Międzynarodowy Festiwal Teatralny „Kontakt”, Międzynarodowy Festiwal Filmowy „Camerimage”, który powrócił do Torunia w 2019 roku, czy Toruński Festiwal Nauki i Sztuki. Miasto oferuje szereg wydarzeń muzycznych, a wiele z nich związanych jest z kultowym studenckim klubem „Od Nowa”. To tu odbywają się m.in. Jazz Od Nowa Festival, Toruń Blues Meeting czy Afryka Reggae Festival. Co roku w tym miejscu odbywa się również koncert pamięci lidera Republiki Grzegorza Ciechowskiego, którego początki muzyczne związane są właśnie z tym klubem. Przed budynkiem znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona charyzmatycznemu wokaliście. Miasto angażuje się również w Święto Muzyki, organizuje Dni Torunia, juwenalia i – jak można się domyślić – Święto Piernika.
Toruń to miasto z duszą, które turystów zachęca nie tylko swoim pięknem, ale i bogatą ofertą kulturalną. Mieszkańcy dostrzegają jego potencjał, co potwierdza urozmaicona i dobrze rozwinięta baza noclegowa. Bez względu na to, czy jesteś artystyczną duszą, miłośnikiem historii, melomanem czy łasuchem – wszystko, czego potrzebujesz, znajdziesz, wybierając się w podróż do Torunia. Po intensywnym zwiedzaniu warto odetchnąć i wybrać się na specjalny taras, z którego rozciąga się cudowny widok nadwiślańskiej panoramy. Znajduje się on na wyspie zwanej Kępą Bazarową. W sezonie letnim można się tam dostać łodzią turystyczną. Oczywiście, zagryzanie piernika podczas podziwiania okolicy, jest wręcz zalecane.
Magazyn Akademicki "Koncept"
