Południowy Tyrol to nie tylko rozmaite szlaki górskie, ale również miasta i urokliwe miasteczka, które kryją w sobie bogatą historię. Wystarczy oddalić się kawałek od największych atrakcji turystycznych, aby odkryć pozostałe zakątki tego regionu, które oddają prawdziwe piękno Południowego Tyrolu – od urokliwego Brixen, przez średniowieczny Bruneck, malownicze Kastelruth, aż po klimatyczne wioski San Candido i Dobbiaco. Przygotuj się na niezapomniane wrażenia i poznanie niezwykłego dziedzictwa kulturowego Südtirolu.
Brixen – najbardziej uduchowione miasto Dolomitów
Brixen to najstarsze miasto regionu, gdzie stara zabudowa i tradycje łączą się ze współczesnością. Ten harmonijny ład można dostrzec nie tylko w architekturze, ale również w samych mieszkańcach, ich osobowości i stylu życia. Brixen to miejsce pełne kreatywności i energetyzującej atmosfery, którą podbija typowa dla Południowego Tyrolu kulturowa różnorodność. Miasteczko jest dobrą bazą wypadową dla pasjonatów wycieczek górskich, a na turystów preferujących spędzać czas w mieście czeka także szeroka oferta kulturalna — liczne muzea, wystawy i teatry. Stadt Galerie, czyli Galeria Miejska zlokalizowana w centrum Brixen skupia się na współczesnej sztuce. Wielbicieli historycznych eksponatów zainteresuje Muzeum Szopek, gdzie można zobaczyć wykonane około 1800 roku duże szopki betlejemskie, zawierające ponad pięć tysięcy miniaturowych figur przedstawiających historię Jezusa Chrystusa. W Muzeum Farmacji zwiedzający mają okazję zobaczyć kolekcję rzadkich leków i aptekarskich eksponatów. Miejsce to jest w szczególności polecane miłośnikom architektury i sztuki – obiekt znajduje się w starym budynku, pełnym zachwycających boazerii, malowideł ściennych i kaflowych pieców.
Warto dodać, że Brixen jest również siedzibą biskupa. Między 960 a 990 rokiem n.e., miasto zastąpiło pobliskie Säben w pełnieniu tej funkcji i od tamtej pory utrzymuje ten status. Katedra w Brixen jest jednym z najważniejszych kościołów w Południowym Tyrolu i stanowi historycznie jedną z najciekawszych budowli. Z powodu wielkiego pożaru w XII wieku, została ona przebudowana w stylu romańskim, z trzema nawami i dwiema fasadowymi wieżami. W XVIII wieku miała miejsce barokowa rekonstrukcja, dzięki której katedra zyskała swój obecny wygląd. Obecnie budowla odzwierciedla prawie wszystkie style architektoniczne.
Hofburg i Muzeum Diecezjalne to kolejne ważne miejsca znajdujące się w Brixen. Od połowy XIII wieku Hofburg pełnił funkcję rezydencji biskupiej. Muzeum Diecezjalne zostało założone w 1901 roku z inicjatywy Museumsverein. Głównym celem powstania muzeum było przeciwdziałanie wywożeniu dzieł sztuki sakralnej oraz stworzenie godnego miejsca do przechowywania przedmiotów, które wyszły z użycia. Dla miłośników architektury sakralnej istotnym punktem będzie również Opactwo Novacella z 1142 roku.
O wszystkich atrakcjach Brixen przeczytać można na specjalnej stronie internetowej przygotowanej dla osób planujących odwiedzić miasto: https://www.brixen.org/en/holidays-brixen-italy.
Bruneck, czyli baza dla fanów sportu i kultury
Bruneck, bijące serce doliny Pustertal, to miasto pełne życia i energicznych mieszkańców, którzy tworzą atmosferę tego miejsca. W 2009 roku zostało uznane we Włoszech za najlepsze małe miasto do życia w tym kraju. Jako jedyna miejscowość w dolinie Pustertal, Bruneck stało się centrum ekonomicznym dzięki szybko rozwijającemu się handlowi. Następnie przekształciło się także w ośrodek kultury, oferując wiele atrakcji dla odwiedzających. Jest to doskonały punkt do eksploracji doliny Pustertal, która wyróżnia się rozległą siecią szlaków dla pieszych oraz ścieżek rowerowych.W Bruneck nie brakuje także atrakcji historycznych i muzeów. Zamek, który znajduje na szczycie zielonego wzgórza, mieści jedno z Muzeów Górskich Messnera, RIPA, poświęcone ludom górskim
z różnych zakątków świata. W niedalekim sąsiedztwie znajduje się także Cmentarz Wojenny, gdzie nieznana liczba żołnierzy o różnorodnym pochodzeniu została pochowana w pojedynczych lub zbiorowych grobach. Kolejnym punktem, zlokalizowanym nieopodal, jest imponująca, historyczna brama miasta. Dzień pełen zwiedzania najlepiej zakończyć na słynnej Via Centrale-Stadtgasse, jednej z najpiękniejszych ulic handlowych w całym Południowym Tyrolu. Fasady z artystycznymi szczytami, liczne wystawy sklepowe oraz lokalne knajpki stale konkurują o względy odwiedzających. W zależności od potrzeb, restauracje idealnie sprawdzą się na szybki obiad pomiędzy zwiedzaniem, bądź też na dłuższą kolację przy drinku.
Nie sposób nie wspomnieć o szczycie górskim Kronplatz, gdzie znajdują się dwa inne interesujące muzea do odwiedzenia – Muzeum Górskie Messnera - Corones oraz Muzeum Fotografii Górskiej - Lumen. Dla miłośników dobrej kuchni punktem obowiązkowym będzie AlpiNN Food Space & Restaurant Norberta Niederkoflera, znajdujące się w tym samym budynku co Lumen. Menu oparte jest na sezonowych i regionalnych produktach takich jak sery, ryby słodkowodne i świeże warzywa. Każde danie odzwierciedla góry, pracę rolników, ich wysokiej jakości produkty i tradycje przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Kastelruth, jedna z najpiękniejszych wiosek we Włoszech
Kastelruth, mała wioska w Seiser Alm, to wymarzone miejsce dla miłośników natury i kultury, którzy chcą poznać prawdziwego ducha włoskiego miasteczka. Nazwa "Kastelruth" (po włosku Castelrotto) po raz pierwszy pojawiła się w X wieku i prawdopodobnie odnosi się do zniszczonego zamku, Castellum Ruptum (łac.), na wzgórzu Calvary. Już od pierwszego momentu miejscowość zachwyca odwiedzających malowanymi domami znajdującymi się w historycznym centrum wioski. To właśnie dzięki nim miejscowość została uznana za jedno z Borghi più belli d'Italia – najpiękniejszych miejsc we Włoszech.
Podczas pobytu warto również zobaczyć klasycystyczną parafialną cerkiew oraz barokową wieżę kościelną. Ci, którzy spędzają wakacje w Kastelruth, mogą doświadczyć lokalnej kultury, mieszkańcy chętnie noszą tradycyjne stroje, uczestniczą w procesjach religijnych i aktywnie podtrzymują dawne zwyczaje. Jednym z najbardziej znanych wydarzeń w Kastelruth jest Ślub Wiejski. To odbywająca się raz w roku rekonstrukcja historycznego ślubu rolnika. Na zwiedzających wioskę, zainteresowanych lokalnymi tradycjami, czeka także Muzeum Strojów Ludowych.
Kastelruth to nie tylko piękno krajobrazu, ale również doskonałe produkty z lokalnych gospodarstw. Targ rolników w Castelrotto to najstarszy tego typu targ w Południowym Tyrolu, odbywający się od czerwca do października, w każdy piątek w godzinach od 8:00 do 12:00 na placu głównym wioski. Fanów kulinarnych ciekawostek z pewnością zainteresuje także rodzinna farma Pflegerhof, na której uprawianych jest 500 różnych ziół i roślin leczniczych, które są następnie wykorzystywane do produkcji herbat, soków, syropów, kremów i wielu innych produktów.
Więcej o atrakcjach pięknego Kastelruth przeczytać można na stronie internetowej: https://www.castelrotto.info/.
San Candido & Dobbiaco — urokliwe wioski z widokiem na Dolomity Sesto
San Candido oraz Dobbiaco to pełne uroku wioski położone w Dolinie Pustertal z fantastycznym widokiem na Sesto. Miasteczka dzieli jedynie kilka kilometrów drogi. Południowe obrzeża San Candido rozciągają się daleko w Parku Przyrody Sesto i Trzech Szczytów. San Candido, dzięki swojemu wiejskiemu urokowi oraz gwarnym, tętniącym życiem deptakowi jest idealnym miejscem do spacerów i zakupów. Dobbiaco natomiast to kulturalne centrum regionu Trzech Szczytów. Znane jest z tygodni muzycznych poświęconych Gustavowi Mahlerowi – kompozytorowi i dyrygentowi. Miasteczko posiada również imponujący Grand Hotel Toblach, który obecnie pełni rolę centrum kultury, muzyki, natury i rekreacji. Jedną z największych atrakcji w okolicy jest niewątpliwie muzeum DoloMythos, mające swoją siedzibę w historycznej Villi Wachtler, które prezentuje ewolucję Dolomitów. To największe muzeum Dolomitów, które zaprasza w podróż do tajemniczego świata mitów i legend, sięgających aż do korzeni ludzkiej historii.
Kolejną atrakcją są Bagni di San Candido, czyli mineralne źródła. Wykorzystanie pięciu mineralnych źródeł jako miejsc uzdrowiskowych sięga średniowiecza, choć pierwsze zarejestrowane uzdrowisko pojawiło się dopiero w XVI wieku. W 1859 roku w tym miejscu wybudowano sanatorium Dr Johanna Schreibera. Wody pochodzącej ze źródeł również można spróbować w restauracji „Tilia” w Dobbiaco, uhonorowanej gwiazdką Michelin. Jest ona prowadzona przez Anitę Mancini, członkinię włoskiego Stowarzyszenia Sommelierów Profesjonalistów (AIS), która jako Idrosommelier© prowadzi degustacje wód mineralnych. Lokal znajduje się we wspomnianym już Grand Hotel Toblach. Kościół w Dobbiaco jest jednym z piękniejszych barokowych kościołów w dolinie Pustertal, zbudowanym na fundamentach rzymskiego i późniejszego gotyckiego kościoła z wyjątkową XIX-wieczną wieżą dzwonnicy.
Okolica Dobbiaco i San Candido to także piękno natury. Warto odwiedzić Lago di Dobbiaco (Toblachersee) – urokliwe jezioro, otoczone malowniczymi górami i rozległymi łąkami, położone na wysokości 1259 m n.p.m. w dolinie Val di Landro, łączącej Dobbiaco z Cortina d'Ampezzo. Okolica wyróżnia się zróżnicowaną roślinnością i obecnością wielu gatunków ptaków. Nad jeziorem znajduje się ścieżka edukacyjna, a na zachodnim brzegu – platforma widokowa, która jest doskonałym miejscem do odpoczynku oraz podziwiania roślinności i dzikich zwierząt żyjących w pobliżu. Latem jezioro jest orzeźwiająco chłodne – idealne, aby wybrać się na wycieczkę łódką czy wędkowanie. Zimą natomiast można cieszyć się grą w kijki lodowe, curlingiem i łyżwiarstwem na lodzie. Jezioro Lago di Dobbiaco to miejsce, gdzie zarówno miłośnicy przyrody, jak i aktywnego wypoczynku znajdą coś dla siebie przez cały rok.
Dolomity to nie tylko zapierająca dech w piersiach przyroda, ale także region pełen malowniczych miast i wiosek, oferujących bogatą ofertę architekturalną, artystyczną czy kulinarną. Warto odwiedzić te miejsca i odkryć ich unikalną kulturę, historię i tradycje, a także zanurzyć się w otaczającej je naturze. Pozostaje tylko wybrać najciekawsze miasto i zaplanować swój wymarzony city break!
