Urodzony w 1899 roku niemiecki artysta Friedrich Vordemberge-Gildewart od początku swojej kariery artystycznej w połowie lat 20. konsekwentnie szedł drogą abstrakcji bez względu na medium, które w danym momencie wykorzystywał. Studiował w Hanowerze architekturę, architekturę wnętrz i rzeźbę. W historii sztuki zapisał się przede wszystkim jako malarz. Poza tymi czterema specjalizacjami wykonywał również projekty graficzne, zlecenia typograficzne, był wykładowcą, autorem tekstów poetyckich i esejów o sztuce.
Friedrich Vordemberge-Gildewart szybko zyskał uznanie i jako reprezentant międzynarodowej awangardy należał do wielu grup artystycznych, między innymi De Stijl, Der Sturm, die abstrakten hannover, abstraction-création. Ekspansja narodowego socjalizmu w Niemczech w latach 30. zmusiła go do emigracji z kraju, w którym się urodził. Jego żona Ilse Leda była Żydówką, a prace samego artysty, tworzone wbrew obowiązującemu kanonowi, zostały zaliczone do „sztuki zdegenerowanej”. Dopiero w 1954 roku wrócił do Niemiec, gdzie otrzymał stanowisko w Wyższej Szkole Projektowania w Ulm. Tam mieszkał aż do śmierci w 1962 roku.
Artysta stworzył 222 numerowane chronologicznie obrazy na płótnie. Określał je najpierw mianem konstrukcji (nawiązując do architektury), następnie – kompozycji (odwołując się do muzyki). Były one próbą stworzenia uniwersalnej struktury za pomocą jak najmniejszej ilości użytych środków.
Prace Friedricha Vordembergego-Gildewarta znajdują się w najważniejszych kolekcjach muzealnych na całym świecie, w tym w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, Tate Modern w Londynie oraz w Centre Pompidou w Paryżu. W Muzeum Wiesbaden działa archiwum poświęcone artyście. Ta instytucja posiada też w swojej kolekcji najwięcej prac Vordembergego-Gildewarta. Na wystawie prezentujemy ponad 20 prac pochodzących ze zbiorów muzeów w Osnabrück oraz Wiesbaden, galerii sztuki z Berlina i Londynu oraz kolekcji prywatnych.
Towarzysząca wystawie obszerna publikacja oprócz reprodukcji dzieł zawiera kalendarium, wybór pism artysty (po raz pierwszy tłumaczonych na języki polski i angielski), esej Arty Valstar-Verhoff, historyczki sztuki z Bonn, która od połowy lat 80. zajmuje się twórczością Vordembergego-Gildewarta, a także rozmowy z Augustem Vordembergem – bratankiem artysty i jego ostatnim żyjącym krewnym – oraz z Dietrichem Helmsem, emerytowanym profesorem sztuki z Hamburga, który jako pierwszy zajął się kompleksowym opracowaniem spuścizny po artyście.
Artysta: Friedrich Vordemberge-Gildewart
Współorganizator: Fundacja Vordemberge-Gildewart, Szwajcaria
Kurator: Delfina Jałowik
Współpraca: Arta Valstar-Verhoff
Koordynator: Mateusz Grymek
Czas trwania wystawy: 29.6–23.9.2018
Miejsce: Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK (ul. Lipowa 4), Galeria Alfa, poziom -1
